3 april 2018 – Een rechter in Los Angeles heeft op 29 maart 2018 bepaald dat alle koffie in Californië moet worden voorzien van een waarschuwing tegen kanker vanwege de aanwezigheid van Acrylamide. Deze zaak is in 2010 aangespannen door de Council for Education and Research on Toxics (CERT), een non-profitorganisatie. De uitspraak van de rechter is uitgebreid in het nieuws geweest, ook in Nederland.
De wetgeving in Californië
De wet, genaamd ‘Proposition 65’, verplicht bedrijven in Californië om consumenten te waarschuwen over mogelijke blootstelling aan chemicaliën die volgens de staat Californië kanker, geboorteafwijkingen of andere reproductieve schade kunnen veroorzaken. Er is een hoop discussie over de zin en onzin van deze wet. De wet stelt namelijk dat indien er niet kan worden aangetoond dat iets onschadelijk is (in plaats van aantonen dat iets wel schadelijk is) er voldoende reden is voor een waarschuwing. Het resultaat is dat er heel veel waarschuwingen zijn in Californië, uiteenlopend van gereedschap, pretparken, meubels tot dagelijkse voedingsmiddelen. Daarnaast focust de wet op individuele componenten, zoals in dit geval Acrylamide, en niet op het product in zijn geheel. Ten slotte vertelt de waarschuwing alleen dat een product een component bevat dat mogelijk kanker kan veroorzaken of de voortplanting kan beïnvloeden. Er wordt niet vermeld wat de component is, in welke mate je eraan wordt blootgesteld en wat het risiconiveau is.
Uitspraak van de Californische rechter
Acrylamide wordt gevormd tijdens het verhitten van voeding en kan in veel voedingsmiddelen voorkomen, zoals in brood, ontbijtgranen, allerlei aardappelproducten en koffie. Volgens de rechter slaagden de Californische koffiebedrijven er niet in om aan te tonen dat Acrylamide in koffie onschadelijk is. Op basis van dierproeven is vastgesteld dat het innemen van zeer grote hoeveelheden Acrylamide mogelijk tot gezondheidsrisico’s kan leiden. Bij een gevarieerd en verantwoord voedingspatroon krijgt een consument deze hoeveelheden niet binnen. Desalniettemin vindt de CERT, maar nu dus ook een rechter in Californië, dat koffie een waarschuwing moet krijgen. De koffieproducenten in Californië hebben tot 10 april 2018 om in hoger beroep te gaan.
Geen relatie aangetoond tussen koffie en kanker
In juni 2016 publiceerde het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC), wat onderdeel is van de Wereldgezondheidsorganisatie, haar conclusie dat koffie niet als kankerverwekkend geclassificeerd kan worden. Deze conclusie is gebaseerd op de beoordeling van een uitgebreid wetenschappelijk literatuuronderzoek (met meer dan 1000 studies), waarbij geen verband is aangetoond tussen de consumptie van koffie en kanker bij mensen en dieren. Deze publicatie van het IARC staat haaks op het oordeel van de rechter in Californië.
Koffie past in een verantwoord voedingspatroon
Ook het Voedingscentrum in Nederland is, in een reactie op de rechtszaak, onverminderd van mening dat koffie past in een verantwoord voedingspatroon en een gezonde leefstijl. Koffie staat in de Schijf van Vijf. Volgens de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad kunnen een paar koppen koffie per dag zelfs een positief effect op de gezondheid hebben.Het advies blijft om een gevarieerde voeding te nuttigen, met voldoende fruit, groenten en andere vezelrijke producten. De huidige wetenschappelijke consensus bevestigt dat koffie past in een verantwoord voedingspatroon en een gezonde leefstijl en geen nadelig effect heeft op de gezondheid.